پیشگیری از کرونا با شیر پاستوریزه
ویروس کرونا، ویروسی با درصد کشندگی باور نکردنی است که امروزه به لطف کشف واکسن های موثر و تشخیص مواد غذایی مقوی، میزان پاندمی آن کاهش یافته است. اگرچه که هنوز نیز در جای جای جهان (از جمله ایران)، شاهد به کام مرگ رفتن افراد در اثر ابتلا به کرونا هستیم. دراین میان جالب است بدانید که طبق تحقیقات گستردهی جهانی، «شیر به عنوان یکی از عوامل موثر در پیشگیری از ابتلا به کووید 19» شناخته میشود.
مادهی مقوی خاص موجود در شیر، به شکل قابل توجهی درصد ابتلا به کووید 19 را کاهش میدهد. برآوردها نشان داده است افرادی که از مصرف دائمی شیر پاستوریزه بهره میبرند، حتی در صورت ابتلا به کرونا نیز با احتمال مرگ کمتری روبرو هستند. مواد لبنی مورد استفاده، البته باید بصورت پاستوریزه درآمده و سپس مورد مصرف قرار گیرند. درهمین رابطه با استفاده از تجهیزاتی نظیر دستگاه پاستوریزاتور، سپراتور و…، شیرهای خام بمنظور مصرف ایمن، فرآوری میشوند.
برای پیشگیری از کووید 19، شیر بنوشید؟
دانشمندان می گویند پروتئین لبنیات ممکن است با عفونت های ویروسی مبارزه کند. اگرچه واکسن ها به عنوان ناجی مردم در بحث پاندمی کرونا، شناخته شدند. اما کلید پایان دادن به همه گیری بلحاظ غذایی، ممکن است در تمام این مدت در راهروی لبنیات قرار گرفته باشد. محققان دانشگاه میشیگان و تحقیق و توسعه Glanbia PLC گزارش دادند که پروتئین شیر گاو، میتواند «SARS-CoV-2 » ویروسی که باعث عفونت COVID-19 می شود را مهار نماید.
درحقیقت لاکتوفرین، پروتئینی است که در شیرهای عمدهی جانوران پستاندار یافت میشود. در این مطالعه، لاکتوفرین گاوی که نوعی پروتئین در شیر گاو بشمار میرود، مورد بررسی قرار گرفته است. جالب است بدانید که:
به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد لاکتوفرین به همراه «ویژگیهای زیست فعال» که به نظر میرسد علیه بسیاری از میکروبها، ویروسها و سایر عوامل بیماریزا کار میکند، این نوع پروتئینها شدیداَ مورد توجه قرار گرفته اند. لاکتوفرینها در مقابل فرآیند پاستوریزاسیون دستگاه های پاستوریزاتور شیر نیز مقاوم هستند.
یافتههای تحقیقات که در یک محیط آزمایشی و کنترل شده شکل گرفت، نشان داد که لاکتوفرین قادر است تا عفونت SARS-CoV-2 را کنترل کند. بنابراین مانع از ورود ویروس کرونا به بدن شده و میزان آلوده سازی سلولهای هدف را کاهش میدهد. پروتئین شیر گاو همچنین به تقویت مکانیسم های دفاعی ضد ویروسی سلول ها کمک می کند. بطوریکه حتی با ورود ویروس به بدن فرد، سیستم ایمنی بدن مقاومت بهتری را از خود نشان میدهد.
تأثیر لاکتوفرین شیر در مقابله با کرونا
جاناتان سکستون، محقق ارشد دارای دکترای بخش پزشکی داخلی دانشگاه میشیگان، در بیانیهای مطبوعاتی میگوید: «لاکتوفرین گاوی در آزمایشهای بالینی انسانی، فعالیت های متعدد ضد ویروسی از خود نشان داده است. به عنوان مثال، نشان داده شده است که لاکتوفرین گاوی خوراکی، باعث بهبود شدت عفونت های ویروسی از جمله:
- روتاویروس؛ و
- نوروویروس،
می شود. نکتهی جالب توجه اینجاست که ویروس هولناک کووید 19 نیز از از قاعدهی اثربخشی لاکتوفرین ها مستثنی نمیباشد. با توجه به اثربخشی، ایمنی گستردهی ضد ویروسی، حداقل عوارض جانبی و در دسترس بودن تجاری مادهی لاکتوفرین گاوی، استفاده از آن برای افراد در چندین یافتهی علمی شدیداَ پیشنهاد شده است. (به عنوان یک درمان پیشگیرانه یا پس از مواجهه برای عفونتSARS-CoV-2 )
البته استفاده از مواد لبنی غیرپاستوریزه و خام، نه تنها نمیتواند در بسیاری از موارد سودمند باشد. بلکه احتمال ابتلا به دیگر ویروس ها و بیماریهای مرگ آفرین را نیز افزایش میدهد.
دستگاههای موثر در فرآیند پاستوریزه سازی شیر
تجهیزات مختلفی در پروسهی پاستوریزه سازی و فرآوری شیرها و مواد لبنی، مورد استفاده قرار میگیرند. دستگاه پاستوریزاتور 500 کیلویی، 1000 کیلویی و 100 کیلویی، از همیندست تجهیزات هستند که با توجه به طراحی در ظرفیتهای مختلف، برای استفاده در:
- واحدهای کوچک تولید شیر؛
- تا کارخانجات بزرگ لبنی،
بکار گرفته میشوند. پاستوریزاتورها با افزایش قابل توجه دما در ابتدا، بخشی از ویروسهای مهم شیرها را از بین میبرند. سپس با کاهش ناگهانی دمای شیر، فرآیند پاستوریزاسیون تکمیل میشود و بخشی دیگر از باکتریهای مضر نیز حذف میشوند.
برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا، مصرف شیر پاستوریزه شده کفایت میکند. بدین معنی که نیاز به بهره گیری از دستگاههای بیشتری نخواهد بود. اما در مجموع برای انجام فرآیندهای مختلف لبنی، استفاده از تجهیزات متنوع و کارآمد دیگر نیز رایج است. بعنوان مثال دستگاه سپراتور یکی از تجهیزات صنعتی موردنیاز برای امور جداسازی میباشد. سپراتورها امروزه بیشتر برای جداسازی فازهای مختلف ترکیبات شیمیایی و جداسازی روغنها از دیگر محلول ها مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از ویژگیهای مهم سپراتور، جداسازی چربی از شیر است تا محصول خالص تری در اختیار داشته باشیم.
هموژنایزر یکی دیگر از تجهیزات مهم شرکتهای لبنی است که بمنظور ایجاد طعم بهتر برای شیر و دیگر محصولات لبنیاتی، در کارخانجات مربوطه راه اندازی میگردد. هموژنایزر ها قادرند تا گلبولهای چربی شیرها را خرد کنند. بنابراین با کوفتهشدن پلاکهای fat، شاهد تشکیل هیچگونه توده ای بر روی شیر نخواهیم بود. بهبیان دیگر با شکستن گولبولهای چرب از تشکیل خامهها، کفیر و سرشیر بر روی شیرهای پاستوریزه جلوگیری مینماید.
اثرات ضدویروسی قوی شیر علیه انواع سویه های کرونا
محققان در سرتاسر جهان به بررسی میزان اثربخشی شیر بر انواع سویه های کرونا پرداختند. یکی از این محققان، «جاناتان ز. سکستون» بود که در سال 2020 به مطالعه لاکتوفرین گاوی در برابر سویههای مختلف SARS-CoV-2، مانند نوع خطرناک WA1 پرداخت. سویهی «WA1» اولین موج کووید-19 ایالات متحده بود که به شدت سراسر آمریکا را در نوردید. برای انجام این مطالعه، شرایط آزمایشگاهی مشابهی ایجاد گردید تا نتایج حاصله، بیشتر به واقعیت نزدیک شود.
درحقیقت هر یک از این انواع (سویه های کرونا)، شامل تغییراتی در پروتئین اسپایک SARS-CoV-2 است. بنابراین هرگونه تغییر و شیوع سویههای جدید، کارایی واکسنهای پیشتر تولیدشده را کاهش میدهد. علاوه بر این، هر یک از این سویه ها، کاهش خنثی شدن توسط سرم های واکسیناسیون را نشان می دهند. دکتر سکستون عنوان میدارد: «در ابتدا، تیم تحقیقاتی این کار را با در نظر گرفتن چند هدف اصلی انجام دادند. اولین مورد بر اساس مشاهدات قبلی بود که لاکتوفرین گاوی می تواند اثرات ضد ویروسی داشته باشد. دوم این بود که ببینیم کدام محصولات شیر حاوی موادی هستند که می توانند بر لاکتوفرین تأثیر بگذارند یا آن را تقویت کنند». در نهایت پژوهشگران، همچنین این احتمال را در نظر گرفتند که:
- دکستروز و
- سوربیتول،
ممکن است تواناییهای لاکتوفرین شیر گاوی را در مبارزه با کووید 19 مسدود کنند. درحالیکه در عمل، این فرضیه رد شد که نشان دهندهی مقاومت ساختاری ویژهی لاکتوفرینها است. دکستروز و سوربیتول ترکیبات رایج در ساخت قرص های دارویی خوراکی هستند. قابل توجه است که لاکتوفرین گاوی در برابر همه سویه های آزمایش شده SARS-CoV-2 موثر بود. بر اساس یافتهها، این تیم پیشبینی میکند که لاکتوفرین شیر گاوی میتواند همان مزایای ضد ویروسی را در برابر سویههای آینده SARS-CoV-2 نیز ارائه دهد.
محصول پیشنهادی: مخزن اسید
چه موادی در شیر، عملکرد ضد کرونا دارند؟
ماده لاکتوفرین، عنصریست که در درون شیر میتواند به پیشگیری از ابتلا به کووید 19 کمک کند. ضمناَ پس از ابتلا به کرونا نیز، ماده لاکتوفرین شیر قادرست تا سیستم ایمنی را به حالت آماده باش دربیاورد. نکتهی پراهمیت اینجاست که سایر ترکیبات موجود در محصولات شیر تجاری، هیچ مزیت ضد ویروسی خاصی ارائه نمیدهند. درنتیجه چنانچه در فرآیند پاستوریزاسیون توسط دستگاه پاستوریزاتور مواد دیگری از شیر تا حدودی از بین رفت، از این لحاظ جای نگرانی وجود نخواهد داشت.
ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که لاکتوفرینها در فرآیند پاستوریزاسیون شیر، دچار آسیب و حذف نمیشوند. ضمناَ مطابق گفتههای پیشین، دکستروز و سوربیتول خاصیت ضد ویروسی لاکتوفرین گاوی را متوقف نمیکنند. نتایج حاکی از آن است که شیر گاو میتواند به ایجاد یک قرص ضد کووید 19 در آینده کمک کند.
نکته: نتایج علمی نشان میدهد که شیر مادران نیز در مقاومت نوزادان در برابر ویروس کرونا، موثر عمل میکند.
توانایی پروتئین شیر گاو در درمان بیماریهای عفونی
بسیاری از محققان بر این باورند که شیرهای پاستوریزه شدهی گاوی، قادر به درمان بیماریهای عفونی آینده هستند. درواقع با نگاهی گسترده تر میتوان گفت:
اثرات ضد ویروسی لاکتوفرین شیر گاوی در پیشگیری یا درمان سایر بیماری های عفونی، فراتر از SARS-CoV-2 نویدبخش هستند.
این امر به ویژه زمانی مهم است که گزینه های درمانی محدودی وجود داشته باشد. یا زمانی که گزینه های درمانی برای استفاده های گسترده، بسیار پرهزینه هستند. دکتر سکستون نتیجه میگیرد که یک داروی خوراکی در دسترس که سویههای نوظهور را پوشش میدهد، برای درمان SARS-CoV-2 ایدهآل خواهد بود. بخصوص در دو مکان و زمان:
- مناطقی که از واکسیناسیون گسترده بیبهره هستند و ناچاراَ باید سیستم ایمنی خود را با موادغذایی تقویت کنند.
- و زمانهایی که بصورت مداوم، شاهد شیوع سویههای جدیدی باشیم که از واکسنهای جدید فرار می کنند!
مصرف شیر خام و شیوع بیماری ها!
بین سالهای 2013-2018 میلادی، بیش از 70 گونهی مختلف بیماری ها از مصرف شیر خام، شیوع یافته است. امری که لزوم استفاده از دستگاه های پاستوریزاتور را برای پاستوریزاسیون شیر خام، بیش از پیش نشان میدهد. پاستوریزاتورها قادر به حذف:
- سموم شیگا
- و عوامل بیماری زای سالمونلا
هستند؛ که تهدید کنندههای سفت و سختی برای سلامتی انسان ها میباشند. در طی شیوع و ادامه یافتن این 70 نوع بیماری، کار حدود 690 نفر از افراد به واحدهای بستری بیمارستانها کشید. برخی از ایالت های کشور آمریکا، مجاز به فروش شیر خام به افراد عادی هستند. قابل ذکر است که بیش از 75% ابتلاها و شیوع بیماری های حاصل از شیر خام، مربوط به همین ایالت ها بوده است. طبق بخشنامه ایالتی نبراسکا، استفاده از دستگاه پاستوریزاتور برای تمامی واحدهای محلی تولید شیر این ایالت الزامی شده است. زیرا با وجود تولید این دستگاه ها در ظرفیتهای مختلف، امکان تجهیز انواع واحدهای تولید لبنیات (از مقیاس کوچک تا بزرگ) به راحتی فراهم خواهد بود. پس از انجام فرآیند پاستوریزاسیون، توصیه میشود از مخزن حمل شیر برای انتقال آن به واحدهای فروش و دیگر کاربری ها استفاده گردد. انواع مخزن حمل شیر بدلیل:
- مقاومت بالا،
- عدم تشکیل رسوب در بدنهی آن،
- حساسیت فوق العاده مناسب نسبت به نور،
- قابلیت نگهداری سرما در فضای داخلی مخزن
و…، از فاسد شدن شیر جلوگیری میکنند. فلذا از بروز بیماری های مربوط به مصرف شیرهای فاسد نیز اجتناب می شود.
شیر و سایر محصولات طبیعی برای مقابله با کرونا
خیل زیادی از افراد معتقدند که خوراکهیا طبیعی در قیاس با محصولات فرآوریشده، فایدهی بیشتری برای سلامتی دارند. بخصوص در ایام پاندمی کرونا (کووید 19)، روی آوری به مصرف غذاهای ارگانیک بسیار افزایش یافت. عمدهی مردم ضمناَ باور دارند که باغها و مزرعههای کوچک محلی، منابع بهتری برای خوراک سالم هستند. با این حال، برخی از انواع پردازش برای محافظت از سلامت مورد نیاز است. یک نوع فرآوری زمانی اتفاق میافتد که:
- گوشت،
- مرغ و
- ماهی خام
را بپزیم؛ تا آنها را برای خوردن ایمن کنیم. به طور مشابه هنگامی که شیر توسط فرآیندهای سنتی یا دستگاه پاستوریزاتور پاستوریزه می شود، برای از بین بردن میکروب های بیماری زا ایمن خواهد شد. فرآیندی که با حرارت دادن شیر در دمای بالا و برای مدت زمان کافی، صورت میپذیرد و اگر به درستی انجام شود:
- هم بیشتر مواد مغذی، پس از پاستوریزه شدن شیر در آن باقی می مانند.
- و هم مادهی لاکتوفرین در آن به صورت تمام و کامل باقی مانده و خاصیت ضد کرونایی شیر حفظ میشود.
برخی از افراد معتقدند که با مصرف شیر خام، میتوانند از تمامی مواد غذایی و باکتریهای مفید شیر بهره ببرند. ایندست از افراد حتی در پاسخ به نگرانی های دیگران، افراد محلی سالخورده ای را مثال میزنند که سالها در حال مصرف شیر خام بوده و هیچگاه دچار بیماری نشدهاند. این درحالیست که چنین پاسخی به هیچ عنوان نمی تواند منطقی باشد. زیرا اولاَ شرایط بدنی هر فرد در مقابله با باکتری ها، متفاوت است. ثانیاَ هر نوع شیر (بسته به سلامت گاو)، میتواند دارای مقدار کم یا زیادی از انواع باکتریهای مفید و مضر باشد. و ثالثاَ وجود میکروب و ویروس در شیر خام غیرقابل پیشبینی است. بنابراین مصرف شیر خام (بدون فرآوری پاستوریزاسیون)، به مثابه یک ریسک بزرگ و خطرناک است!!.